Mew Amazing – một nam nhạc sĩ “cá biệt” với hàng loạt ca khúc đánh vào nhiều vấn đề nhức nhói của xã hội, có người nói anh ta sở hữu “cái tôi” cao, khó chiều lòng khán giả, có người lại nói anh ta cá tính, mạnh dạn “gãi” đúng những chỗ người ta “né”. Điều này khiến không ít công chúng đặt nhiều định nghĩa khác nhau cho âm nhạc của Mew Amazing.
Mới nhất, Album “Cong” là một lời khẳng định mới nhất cho tài năng và tư duy về cuộc sống trải rộng mọi khía cạnh của nam nhạc sĩ. Vậy Mew Amazing của năm 2022 có khác gì so với những năm trước?
Nghe thì “bình thường” nhưng lại không “tầm thường”
Là một nhạc sĩ nam viết về chuẩn mực về cái đẹp của phái nữ, vậy chuẩn mực của phái mạnh theo Mew là gì?
Tôi chỉ có chuẩn mực chung cho con người thôi chứ không phân biệt phái mạnh hay phái yếu. Chuẩn mực đó là những phép lịch sự, tôn trọng nhau cơ bản mà bất kì người nào cũng nên có bất kể họ thuộc phái nào. Người ta hay nói chuẩn mực của “phái mạnh” nên tỏ ra “ga lăng”, hào hiệp, biết chiều chuộng, nâng niu người phụ nữ. Với tôi đó là những điểm cộng, những hương vị cá nhân mà nếu có thì tốt, còn không có thì cũng không làm cho người đàn ông bớt nam tính đi, miễn là họ phải tôn trọng và lịch sự với người phụ nữ dù ở cương vị bạn bè hay người yêu. Còn nếu mà phải buộc định nghĩa chuẩn mực của phái mạnh, thì tôi cũng tin rằng, chuẩn mực của phái mạnh năm 2022 đó là chỉ cần không nam tính độc hại, không quy chuẩn một chiều. Còn các định nghĩa đó cụ thể là gì, Google sẽ giúp bạn.
Hầu hết những ca khúc Mew viết đều mang tính châm biếm, phải chăng thực tế ngoài đời anh cũng đang bất mãn với nhiều thứ?
Sự bất mãn của tôi nếu gọi bằng tiếng anh thì ta có chữ “eye rolling”, dịch nôm na là “đảo mắt”. Cá nhân tôi thấy chữ “đảo mắt” là không đúng lắm với thái độ “eye rolling” vì nó nghe có vẻ gian gian. Nhưng gần như mỗi ngày thức dậy tôi không tránh khỏi việc “eye rolling” với nhiều thứ tôi chứng kiến trong cuộc sống. Châm biếm, trào phúng gần như là một cách để tôi chuyển tải những bất mãn của mình thành tiếng cười trào lộng, thành một loại thái độ mà người nghe không cảm thấy bị tiêu cực. Bạn để ý từ Thật Bất Ngờ, Sáng Mắt Chưa, I am Diva, 1 Cọng Tóc Mai, 90 60 90…đều có trong đó những sự chiêm nghiệm và chính kiến của tôi đối với các vấn đề từ tình yêu tới cuộc sống, nhưng nó mở đầu và kết thúc trong sự vui vẻ, khiến người nghe nhún nhảy, và neo lại trong họ một sợi dây suy nghĩ. Đó là cách làm nhạc của tôi, hay gọi vui là “nhạc phải dùng não một chút”. Tôi tin là không chỉ một mình mình bất mãn. Ngoài kia có rất nhiều người bất mãn như tôi. Vậy có thể xem âm nhạc của tôi là sự đồng cảm và chữa lành cho họ không? Như một lời trấn an rằng: “Bạn bất mãn về điều đó hả? Tôi cũng vậy nè”.
Các bài hát của anh đa phần đều đánh vào các vấn đề nhức nhối trong xã hội, vậy có khi nào Mew thấy nhạc của mình ít chất nghệ thuật hay không?
Nếu bạn nói vì tôi đánh vào các vấn đề nhức nhối trong xã hội nên nhạc của tôi ít chất nghệ thuật, thì ý bạn là tôi với bác Vũ Trọng Phụng đều không có chất nghệ thuật, vì cả hai bác cháu tôi đều trào phúng văn chương của mình?
Tôi chưa chọn con đường nghệ thuật ước lệ, duy mỹ, dù tôi luôn có thể làm việc đó. Vì tôi cảm thấy sự sâu sát với thực tế trong con chữ của tôi là thế mạnh của tôi ngay lúc này. Tôi muốn văn chương của mình phải làm người nghe cau mày vì sự “chướng chướng” trong biểu đạt của nó. Đã có rất nhiều nghệ sĩ ngoài kia làm tốt công việc duy mỹ hoá âm nhạc rồi. Với tôi âm nhạc là một sân khấu trình diễn những lối văn chương có thể nghe “bình thường” nhưng nghĩ lại thì không “tầm thường”. Nếu văn chương của tôi tầm thường, nó đã tự đào thải từ rất lâu rồi. Không phải tự nhiên tôi được giải Cống Hiến cho một bài hát mà gần như câu chữ của nó không một chút ước lệ so sánh gì (Thật Bất Ngờ), tôi tin khán giả ngoài kia hiểu được sự dân dã cũng mang tính nghệ thuật nếu bạn biết cách sắp xếp câu chữ của mình. Nghệ thuật với tôi không phải là “bác học hoá” sản phẩm của mình, mà là dùng chính những ngôn ngữ mình nói hằng ngày để sắp xếp thành một câu chuyện có âm nhạc, ý nghĩa và phải thú vị.
Lyrics gây tranh cãi có phải là thành công đối với Mew Amazing?
Một câu nói về ngành nghệ thuật khiến tôi nghĩ mãi tới giờ: Nếu tất cả mọi người đều thích cái bạn làm ra thì có lẽ bạn đang làm nó sai cách rồi. Dĩ nhiên không có nghĩa là bạn phải làm nó theo cách mà mọi người đều bài trừ. Nhưng cá nhân tôi muốn dùng âm nhạc để gãi vào những chỗ chưa ai gãi. Vốn tính tôi không phải là một người dễ chiều lòng người khác, cả trong tình cảm lẫn cuộc sống. Vậy bạn có nghĩ rằng tôi sẽ xuôi theo dòng chảy của thời cuộc mà viết ra những ca từ dễ chịu như những người khác đang làm không?
Tôi sẽ thay đổi vì khán giả chứ khán giả không cần thay đổi vì tôi
Lyrics của Mew không phải nghe một lần là dễ dàng hiểu, vậy phải chăng sáng tác của Mew Amazing chỉ phù hợp với những người có gu thưởng thức cao và có nhiều chiêm nghiệm trong cuộc sống?
Tôi ghét nhất là dán nhãn mọi thứ, kể cả âm nhạc của mình. Con người trải qua rất nhiều giai đoạn phát triển. Âm nhạc của tôi có thể người ta không nghe được hôm nay, nhưng tuần sau, 2 tháng sau, người ta bắt đầu thấy thấm thía. Nếu mình luôn dùng chữ “chỉ dành cho”, “chỉ phù hợp” thì có phải bạn đang tự tôn âm nhạc của mình đồng thời hạn chế luôn tệp khán giả tiềm năng không? Bạn không kiên nhẫn với khán giả thì làm sao khán giả kiên nhẫn với bạn được. Tôi ở giai đoạn phát triển nào thì âm nhạc của tôi sẽ hàm chứa những chiêm nghiệm ấy. Tôi tin khán giả hiểu được nhạc của tôi. Những người không hiểu được thì chỉ vì họ chưa để ý tới tôi nhiều lắm thôi. Đó lại là trách nhiệm của tôi và cả công ty quản lý của tôi, phải làm sao cho mình và âm nhạc của mình bắt mắt và bắt tai hơn với khán giả. Tôi sẽ thay đổi vì khán giả chứ khán giả không cần thay đổi vì tôi. Họ chỉ cần cho tôi nhiều cơ hội để chứng tỏ bản thân hơn thôi, bằng cách tin tôi và replay nhạc tôi nhiều hơn một chút.
Định nghĩa của Mew giữa hai khái niệm “vui” và “kém duyên” trong các ca khúc viral hiện tại?
Thú thật sống 32 năm rồi tôi vẫn chưa thể định nghĩa được “duyên” là thế nào mặc dù tôi luôn biết cách để “duyên” trong âm nhạc lẫn các phát ngôn của mình trên mạng xã hội. Duyên nó giống một món quà trời ban mà không phải ai muốn cũng học được. Tôi có nghe các ca khúc viral trên mạng và thực tế không phải tứ văn nào cũng có duyên trong đó. Có những loại văn đọc thì vui nhưng hát lên thì kém duyên vô cùng. Tôi nghĩ văn kém duyên là văn nói mà phần nói nhiều hơn phần văn. Khi đã giai điệu hoá một đoạn văn nói, nó không còn là văn nói nữa. Lúc đó đoạn văn nói của bạn phải đủ điều kiện của một câu văn. Sau đó mới tính tới cái duyên của người viết, làm cho câu văn của mình “bình dân” nhưng không “thô kệch”, không “trôi tuột luốt”. Khó giải thích vô cùng. Tóm lại tôi hay dùng trực giác của mình, nghe tới câu nào thấy “cấn cấn” là biết câu đó có vấn đề. Các bạn hay bê nguyên văn nói vào trong lời ca, rất dễ bị rơi vào chiếc hố “kém duyên” đấy.
Mạnh mẽ trong việc dùng ca từ và “chơi đùa” với con chữ, có khi nào Mew Amazing đắn đo và lo sợ nhiều điều bất lợi xảy đến?
Tôi có rất nhiều bất lợi khi chơi đùa với con chữ. Từ bất lợi của việc có thể bị suy diễn là đụng chạm đồng nghiệp tới việc cổ súy cho những điều không tốt. Như Sáng Mắt Chưa vẫn có một bộ phận suy diễn rằng tôi đang cổ súy cho việc “giật chồng”. Tôi cảm thấy thế giới đang có vấn đề gì thì tôi nói vấn đề đó, bằng một cách vui vẻ, không phải để cổ suý, mà để mọi người hiểu rằng việc tôi đang nói là có thật, đang diễn ra. Tôi không đứng về phía nào trong âm nhạc của mình. Tôi nói lên điều đang diễn ra và để người nghe tự chọn quan điểm. Thế nên họ mới tranh cãi về lời ca của tôi vì họ không đồng tình với tôi. Tôi lại chả vui quá, vì ít ra tôi được lắng nghe và nhận về những phản hồi. Tôi cầu thị lắm, nên “ai chửi mắng” thì tôi “không giả điếc” được đâu, tôi lắng nghe hết đó.
Điều bất lợi khiến tôi đắn đo nhiều nhất lại là bất lợi liên quan tới nội tâm của tôi. Tôi trông ngông nghênh và “hỗn” cái miệng vậy chứ, bên trong lại khá mềm yếu và dễ tổn thương. Tôi không nói ra điều này vì muốn mọi người thương hại mình, chỉ là tôi không thể chối từ phần con người đó của mình được. Tôi chấp nhận và biết đâu sau này phần mềm yếu đó sẽ giúp tôi chắp bút cho những bài ballad thì sao? Mọi người ít khi nghe Mew Amazing viết ballad nhỉ?
Sự áp lực và niềm vinh hạnh
Đảm nhận vai trò giám đốc âm nhạc trong album Cong vùng Touliver, đâu là những áp lực hay khó khăn mà Mew phải đối mặt?
Đa số đều là áp lực từ sự kỳ vọng của bản thân. Trước đây tôi luôn tự viết bài và tự phối, nên ngay trong giai đoạn sáng tác mình đã hình dung luôn về bản phối sẽ như thế nào. Nhưng khi tham gia vào Cong, bắt đầu làm việc cùng anh Touliver, anh SlimV, TINLE,… mọi sản phẩm được hoàn thành đều là cả quá trình từ một tập thể. Giai đoạn từ lúc giao demo chỉ có giai điệu và lời cho anh Touliver cho đến khi nhận lại bản phối, cảm giác như đang rơi vào “hố đen” bởi Mew không thể biết trước được kết quả sẽ như thế nào. Dù vậy, song song đó tôi cũng cảm thấy phấn khích vì anh Touliver luôn đem đến sự bất ngờ, mỗi bài lại có cách phối khác nhau và mang những âm thanh mới lạ. Và Mew thực sự vinh hạnh khi được trải qua những cảm giác phấn khích đó từ anh Touliver.
Làm việc cùng anh Touliver, tên mình được ghi cạnh anh Touliver trong credit album Cong ở phần Music Director (Giám đốc âm nhạc) – đối với Mew như giấc mơ thành hiện thực vậy, vì bản thân đã rất luôn thần tượng anh. Tôi cảm thấy những khó khăn mà mình đã đối mặt trong quá trình thực hiện album thực sự thú vị và xứng đáng.
“Khá Khen” là “mảnh ghép” như thế nào trong album Cong?
Với Mew, đây là mảnh ghép gần như “dễ chịu” nhất trong album Cong, vì là thể loại dance mà tôi đã thể hiện rất nhiều trước đây, ở Lần Đầu (Bảo Anh), Say Ah (Trọng Hiếu), I Am Diva (Thu Minh),… Tôi muốn mọi người biết được Mew Amazing cũng có thể viết những ca khúc “dễ thương, dễ chịu”, phù hợp với mọi lứa tuổi, mở được ở tất cả mọi nơi và làm cho mọi người đều cảm thấy hứng thú. Khá Khen là một trong những nỗ lực của Mew để bản thân không quá gai góc, xa rời công chúng. Phản hồi từ chị Tóc Tiên cũng như khán giả trong mấy ngày qua về Khá Khen đều tích cực, thực sự khiến Mew hài lòng.
Nói vui thì Khá Khen như mảnh ghép mang màu “Thuý Nga Paris By Night” trong album Cong vậy. Có một độ “sến” nhất định trong phần nhạc, kết hợp với giọng hát “trữ tình” của chị Tiên thì tính “Paris By Night” lại càng tăng lên.
Sau Cong, Mew và Tóc Tiên đã có kế hoạch cho sản phẩm nào khác cùng nhau?
Như Mew có nói ở trên, dòng chảy sáng tạo giữa hai chị em là bất tận, có bất kỳ ý tưởng gì là lại gọi nhau ngay. Bật mí cho mọi người là hành trình của chúng tôi vẫn chưa kết thúc, biết đâu sau Cong chúng ta sẽ lại có Cong Hơn, Cong Vòng, Cong Vẹo,… hay không thích Cong nữa thì tới Thẳng (cười). Cam đoan với các bạn rằng hành trình khám phá âm nhạc giữa Tóc Tiên và Mew Amazing vẫn chưa dừng lại. Trong lúc chờ những dự án tiếp theo của chúng tôi thì mong mọi người sẽ ủng hộ cho Cong, Mew rất đón chờ những phản hồi khách quan từ các bạn.
Chịu trách nhiệm nội dung: Tôn Phong
Bài viết: Kim Ngân
Thiết kế: Thống
Ảnh: NVCC
Bất kì nhạc sĩ nào sở hữu những “đứa con tinh thần” của mình đều nhận được sự ủng hộ, yêu mến lẫn tranh cãi bởi “9 người 10 ý”, có người khen ắt có kẻ chê. Tuy nhiên, phải thừa nhận rằng mỗi lần comeback bằng một hoặc nhiều ca khúc mới, Mew Amazing đều thu hút đông đảo sự chú ý của khán giả, trong đó, nhiều người tán thành lẫn nhiều ý kiến trái chiều xoay quanh. Đến tận bây giờ, có những bài hát vẫn được replay liên tục và chưa bao giờ ngừng nghe, điều đó là minh chứng cho tài năng của anh chàng. Dẫu ca khúc không nghe được hôm nay, nhưng tuần sau, 2 tháng sau, người ta bắt đầu thấy thấm thía. Nam nhạc sĩ cho biết: “Tôi ở giai đoạn phát triển nào thì âm nhạc của tôi sẽ hàm chứa những chiêm nghiệm ấy. Tôi tin khán giả hiểu được nhạc của tôi”.
